- Sommigen dachten dat Eindhoven zo arm was, dat er slechts een bakoven werd gevonden en vandaar Een-oven en later Eindhoven zou zijn genoemd.
- Eyndthovia, omdat de zee vroeger tot deze plaats spoelde en daar het einde der dorpen en huizen zou zijn geweest.
Deze verklaringen zijn vrij onwaarschijnlijk. Voor de onderstaande verklaringen is meer te zeggen:
Afbeelding: De stad op de kaart van Jacob van Deventer (uit ongeveer 1560) met daarop aangegeven de natuurlijke zandrug (in geel), de markt en de kerk.
- De oorsprong van de naam Eindhoven zou in de 5e eeuw liggen. De naam zou afgeleid zijn van het riviertje de Einde of Ende dat we tegenwoordig kennen als de Gender. De naam Eindhoven bestaat uit twee delen: ‘ende’, wat rivier (de Gender) betekent en ‘hova’. Een hova was oorspronkelijk een stuk grond van ongeveer 10 hectaren groot, in bruikleen of pacht gegeven aan particulieren, die de gronden in stukken van een bepaalde grootte ontgonnen. Pas later kreeg hoeve de betekenis zoals we die nu kennen: gebouw met grond ten behoeve van de exploitatie. Eindhoven betekent in deze verklaring dan hoeve aan de rivier.
- In zijn eerste oorsprong is de naam Eindhoven mogelijk ontstaan als deel van Woensel. Afgaande op het gegeven dat het aan Eindhoven grenzende gedeelte van Woensel lang de naam Eindje heeft gedragen, (Eindje was een gehucht bij Woensel, bij de aanleg van het hoogspoor is dit echter verdwenen), mag verondersteld worden dat dit in de 11e of 12e eeuw ook het geval was voor het zuidelijkste deel van Woensel, dat in de delta van de Gender en de Dommel lag. Het woord ‘einde’ in de middeleeuwen was zeer bekend. Eindhoven betekent in deze verklaring de hoeve op het einde van Woensel.
* Wij gebruiken hier de huidige naam. Tot in de 19e eeuw waren in Nederland geen spellingregels van kracht. Toen kon de stadsnaam ook anders worden geschreven (bijvoorbeeld: ‘Eyndhoven’ of ‘Eijndhoven’).