Bestuursakkoord 2022/2026 - Hoofdstuk 7

Een goed functionerende lokale overheid vraagt om een krachtige organisatie waar mensen vol passie werken en waar sprake is van goede sturing en een optimaal samenspel tussen gemeenteraad, college en ambtelijke organisatie, met respect voor ieders rol en verantwoordelijkheid. Het vraagt om een inclusieve organisatie die naar haar inwoners luistert, naast hen staat en hen betrekt in besluitvorming. Het vraagt om een organisatie die digitalisering op een veilige en verantwoorde manier inzet waarbij grondrechten van inwoners worden geborgd. En het vraagt om een organisatie die samenwerkt en krachten bundelt: regionaal, provinciaal en (inter)nationaal.

Het peilstokonderzoek dat het vorige college heeft laten uitvoeren, laat zien dat de gemeentelijke organisatie niet fit genoeg is om de huidige ambities op een gezonde manier te realiseren. We trekken ons dit aan. We willen de organisatie toekomstbestendig maken voor de grote opgaven waar we als stad voor staan. De komende periode gaan wij dan ook aan de slag met de aanbevelingen uit het peilstokonderzoek.

• We gaan werken aan de verbinding tussen bestuur en organisatie waarbij de strategie, inhoud en inzet van mensen en middelen gekoppeld worden. De basis zijn de strategische opgaven uit dit bestuursakkoord die we gezamenlijk gaan uitwerken in een collegeprogramma met een goede integratie daarvan in de planning- en controlcyclus. Hiermee is het collegeprogramma een volwaardig sturingsinstrument in het gesprek van college en raad over de in het bestuursakkoord afgesproken ambities én in het gesprek tussen college en ambtelijke organisatie over de (haalbare) uitvoering van deze ambities.
• Om als nieuw college een vliegende start te maken, wordt gestart met het uitwerken van een gezamenlijke besturingsfilosofie (inclusief rolverdeling) tussen college en ambtelijke organisatie. Het college gaat periodiek samen met de ambtelijke organisatie reflecteren op de voortgang van het collegeprogramma, de onderlinge samenwerking en de relatie – samen dienstbaar aan de stad!
• Het peilstokonderzoek toont ook aan dat de personele capaciteit voor de reguliere processen kwantitatief op orde is, maar dat dat niet geldt voor de groei van de stad. We zorgen dat de organisatie mee kan groeien. In het hoofdstuk financiën werken we dat verder uit.
• We staan voor een diverse en inclusieve stad en geven als gemeente het goede voorbeeld. We willen de diversiteit van het personeelsbestand op alle functieniveaus vergroten. We zorgen dat iedereen erkend wordt in zijn professionaliteit en volop ontwikkelingsmogelijkheden krijgt. Medewerkers worden getraind op multicultureel vakmanschap en we benutten ons externe netwerk (onder meer RADAR en de Charter Diversiteit) voor inspiratie en reflectie en nieuwe methodieken om medewerkers met een diverse achtergrond aan te trekken en vast te houden. We houden nauw vinger aan de pols hoe de diversiteit binnen de organisatie zich ontwikkelt en grijpen in als de resultaten achterblijven.
   

We communiceren in heldere en begrijpelijke taal. Onder elke persoonlijke brief van de gemeente staat een naam van een mens en een telefoonnummer. We laten het empathische gezicht van de overheid zien. Dit geldt op het Stadhuis en ook in de wijk. Samen met woningcorporaties, politie en jongerenwerkers verkleinen we de afstand tussen inwoners en overheid. Via inwonersparticipatie krijgen Eindhovenaren meer invloed op beleid dat hen direct aangaat.

• We bouwen voort op de inzichten die afgelopen jaar zijn opgedaan in de werksessies ‘Inwoners – en overheidsparticipatie’ (IOP) met de gemeenteraad en de stad en de werkmaterialen en prototypes die daarbij zijn ontwikkeld. We gaan intensief in dialoog met de stad over goede participatiekaders, best practices, afspraken en instrumenten die helpen om in goede samenspraak samen te zorgen voor een leefbaar en sociaal Eindhoven, nu en in de toekomst.
• We zijn zichtbaar in de wijk en gebruiken verschillende instrumenten om de betrokkenheid en invloed van inwoners te vergroten, zoals een wijkagenda of een wijkbegroting. We gaan proactief met inwoners in gesprek, ook met het stille midden en mensen die dreigen af te haken. Onze aandacht gaat daarbij speciaal uit naar jongeren en doelgroepen die we niet bereiken. We zetten daarvoor vernieuwende (digitale) methodieken in en maken gebruik van social designers. Binnen onze gemeente werken we gebiedsgericht om aan te sluiten bij de specifieke agenda’s van onze stadsdelen en wijken.
• Om onze inwoners meer directe invloed te geven, gaan we deze bestuursperiode minimaal één keer een burgerberaad organiseren. Daarmee kunnen we experimenteren met nieuwe vormen van inspraak en democratie. Het is belangrijk dat de ‘unusual suspects’ ook een stem krijgen.
   

Eindhoven borgt de digitale grondrechten van inwoners door zelf het goede voorbeeld te geven. We betrekken inwoners bij de keuzes die we voor de stad moeten maken. Digitaliseringsactiviteiten toetsen we altijd aan onze publieke waarden: autonomie, mens centraal, privacy, veiligheid, controle over technologie, rechtvaardigheid en duurzaamheid. We brengen de ethische commissie in positie. We zetten data en technologie alleen in als het mensen helpt, niet alleen maar omdat het kan. Het mag niet leiden tot discriminatie en vooroordelen.

• Openheid en transparantie horen daarbij: we willen publiekelijk verantwoorden welke keuzes we maken en waarom. Naar voorbeeld van Amsterdam en Helsinki richten we een algoritmeregister in¹⁰. Zo versterken we de democratische rechtsstaat.
• We onderzoeken hoe we het nog beter kunnen doen door te leren van belangrijke ontwikkelingen als digitale inclusie, privacy by design, common ground, open standaarden, open data en public tech.
• We gaan actief inzetten op de toegankelijkheid van de digitale overheid, met name voor mensen die een afstand ervaren tot de digitale wereld. Dit doen we enerzijds door de manier waarop we de dienstverlening van de gemeente inrichten, zodat deze voor alle inwoners bruikbaar is. Daarbij kijken we onder andere naar technische en visuele aanpassingen en de begrijpelijkheid van processen. Anderzijds richten we ons op educatie om de digitale zelfredzaamheid te vergroten.*
• Intern hebben we in Eindhoven nog een weg te gaan. Als slimme stad moeten we beter omgaan met de persoonsgegevens van onze inwoners. We gaan aan de slag met de aanbevelingen van het rekenkamerrapport ‘Smart en Safe’, zodat de databeveiliging van de gemeente op orde is en de gemeente zo snel mogelijk aan de AVG voldoet.
   

^{10 Zie ook verkiezingsprogramma Volt
*Aanpassing Amendement 5, Volt, SP en 50PLUS}

Onze (maatschappelijke) opgaven zijn groot, met elkaar verweven en complex. Vaak overschrijden ze de schaal van Eindhoven. We opereren in verschillende netwerken om onze ambities te realiseren. Dat doen we op internationaal, nationaal en provinciaal/regionaal niveau, afhankelijk van welke tafel het beste past bij welke opgave.

• Als centrumstad voelen wij een bijzondere verantwoordelijkheid voor de strategische opgaven van onze regio en werken we samen met het Stedelijk Gebied Eindhoven (SGE), de Metropoolregio Eindhoven (MRE) en BrabantStad om deze te realiseren. In MRE verband bundelen we de overheidsinzet binnen de Brainport-samenwerking. Breed regionaal draagvlak voor de MRE samenwerking blijft dan ook essentieel.
• Bij de doorontwikkeling van de meerjarenagenda’s van SGE, MRE en BrabantStad sturen we op een optimale aansluiting op de relevante Eindhovense opgaven. We streven naar efficiënte overlegstructuren en halen de overlap eruit. We beperken bestuurlijke drukte en zorgen voor nauwe betrokkenheid van de gemeenteraden. Uitgangspunt voor Eindhoven is dat BrabantStad een licht bestuurlijk netwerk blijft met focus op uitvoeringskracht.
• Helmond is voor ons de natuurlijke partner in onze Brainportregio. We trekken nauw samen op en onderzoeken hoe we elkaar nog meer kunnen versterken.
• De provincie Noord-Brabant is voor ons een essentiële samenwerkingspartner om de grote (ruimtelijke) opgaven in Eindhoven en de regio aan te pakken en samen op te trekken richting het Rijk. Voor de gebiedsontwikkeling Eindhoven Internationale Knoop XL verstevigen we het partnerschap en onderzoeken we hoe we een gezamenlijke gebiedsentiteit kunnen oprichten.
• Op nationaal niveau werken we samen met de G4 en in G6-verband, ook in de gezamenlijke lobby naar het Rijk, bijvoorbeeld in het kader van verstedelijking, wonen en veiligheid. Ook biedt de Europese Stedenmissie Klimaatneutrale Steden kansen om de krachten te bundelen. Hiervoor zijn zowel Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Den Haag, Groningen als Eindhoven / Helmond geselecteerd.
• De VNG en de G40 zijn en blijven belangrijke netwerken om gezamenlijk in op te trekken en te lobbyen. Specifiek op onderwerpen waar de belangen van de leden overeen komen, zoals de participatiewet, de jeugdzorg, de opschalingskorting en de uitvoeringskosten van het klimaatakkoord.
• Ook blijven we met ons kantoor in Brussel inzetten op de kansen die Europa biedt. We behartigen er onze belangen en delen kennis, in projecten met andere Europese steden en via onze deelname aan Errin (European Regions Research and Innovation Network) en Eurocities. Ook blijven we inzetten op substantiële Europese middelen voor onze grote opgaven.