Bestuursakkoord 2022/2026 - Hoofdstuk 6

Een levendige stad waar mensen zichzelf mogen zijn met cultuur, sport en ontspanning voor iedereen binnen handbereik.

6.1 Inclusieve stad

Eindhoven is een fijne stad om te wonen, leven, werken en bezoeken. We willen een stad zijn die van ons allemaal is, waar we oog hebben voor elkaar en waar iedereen zichzelf mag zijn. Ongeacht waar je vandaan komt, hoe oud je bent, waarin je gelooft of van wie je houdt. Waar Nederland vroeger bekend stond om de tolerantie zien we nu dat groepen zich terugtrekken in hun eigen kring, langs elkaar heen leven en meer tegenover elkaar komen te staan. De groei van Eindhoven versterkt dit.

We leven in een complexe en onzekere tijd. De instroom van grote groepen nieuwe bewoners zet druk op de wijken en de verschillen tussen inwoners nemen toe. Tegelijk brengt een diverse stad ook kansen met zich mee, kans om je horizon te verbreden, nieuwe dingen te ontdekken en van elkaar te leren.

  • We maken werk van een inclusieve samenleving en gaan racisme en andere vormen van discriminatie tegen. We maken hier extra geld voor vrij. Er komt een nieuw uitvoeringsprogramma diversiteit & inclusie dat samen met de stad wordt opgezet. We geven mensen die discriminatie ervaren hierin een stem. Zo versterken we het netwerk waarin we van elkaar leren. De gemeente geeft hierbij het goede voorbeeld.
  • We geven invulling aan het Regenboogakkoord en onderschrijven het Queermanifest van een collectief van LHBTIQA+ vertegenwoordigers in de regio Eindhoven. We gaan Eindhoven nadrukkelijk tot een inclusieve en open stad vormen.*
  • We staan voor een veilige en inclusieve omgeving voor LHBTIQA+ personen onder andere op straat, in het onderwijs, bij de sportverenigingen, in zorginstellingen op de werkvloer en via maatschappelijke ondersteuning.*
  • We blijven ons onverminderd inzetten voor initiatieven die bijdragen aan een gelijkwaardige positie voor vrouwen.
  • We ondersteunen initiatieven zoals de Week van Respect, een jaarlijkse bewustwordingscampagne waarin scholen, kinderen en de samenleving bij het onderwerp ‘respect’ stil staan. We ondersteunen initiatieven zoals de Week van Respect, een jaarlijkse bewustwordingscampagne waarin scholen, kinderen en de samenleving bij het onderwerp ‘respect’ stil staan en zullen actieve stappen zetten om hier invulling aan te geven de komende bestuursperiode.*
  • We willen dat internationals echt onderdeel van onze samenleving worden, zich thuis voelen, en ook een actieve bijdrage leveren aan de stad. Het leren van de Nederlandse taal is daarbij van belang. Werkgevers hebben hier een grote verantwoordelijkheid in. We maken afspraken met het bedrijfsleven over het geven van taallessen aan hun medewerkers, zodat onze voorzieningen primair beschikbaar blijven voor inwoners die het zelf niet kunnen betalen.
  • We willen de verbinding leggen tussen huidige en nieuwe bewoners. De Openbare Bibliotheek Eindhoven, Eindhoven365 en het Expat Center hebben de handen ineen geslagen om tot een gezamenlijke plek te komen, als ‘huiskamer’ van Eindhoven: de Hotspot. Hotspot moet een laagdrempelige plek worden die open staat voor iedereen en ruimte biedt voor publiek debat, informatievergaring, creatieve ontwikkeling en toevallige ontmoeting. Met mogelijkheden voor exposities en experimenten. Ook worden hier taalcafés georganiseerd voor zowel vluchtelingen, arbeidsmigranten, internationale kenniswerkers en andere inwoners die de taal nog niet machtig zijn. We continueren het ‘Living-in’ programma om internationals zo goed mogelijk in onze Eindhovense samenleving te integreren.
  • In samenwerking met de Arbeidsinspectie spreken we werkgevers van arbeidsmigranten aan op ‘goed werkgeverschap’ en adequate huisvesting voor hun medewerkers tegen fatsoenlijke voorwaarden. Ook vinden wij dat werkgevers verantwoordelijk zijn om arbeidsmigranten na afloop van een arbeidscontract nog enige tijd onderdak te bieden, zodat zij de tijd krijgen om andere huisvesting te vinden en niet van de ene op de andere dag op straat komen te staan.
  • In onze dienstverlening gaan we zo goed mogelijk fysieke, sociale en digitale drempels voor inwoners (met een beperking) wegnemen. We ontwikkelen een lokale inclusie agenda die invulling geeft aan het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een beperking en betrekken ervaringsdeskundigen bij de uitvoering. We onderzoeken waar we de taken van het opgeheven Platform Gehandicapten Eindhoven onder kunnen brengen.
  • De gemeente ondersteunt inwoners met verblijfsvergunning met de registratie “nationaliteit onbekend”, om aan te tonen dat ze staatloos zijn danwel welke nationaliteit ze hebben. Zo kunnen ze meedoen in de samenleving.

*Aanpassing Amendement 9, Volt, SP en 50PLUS

6.2 Cultuur en design

Kunst en cultuur zijn het fundament van een levendige stad die prikkelt, uitdaagt en samenbrengt. Cultuur biedt ontspanning, verbindt, en zet mensen aan tot reflectie en ontwikkeling. We zijn trots op onze grote culturele instellingen, ons wereldwijd bekende designklimaat, onze festivals, makers, broedplaatsen en kleine initiatieven in de wijken. Onze culturele sector heeft een klap gehad tijdens de coronacrisis. We vinden het belangrijk om kunst en cultuur hernieuwd en sterk terug te laten komen.

We borgen bestaande culturele instellingen en helpen nieuwe culturele initiatieven in wijken. Ook stimuleren we het makersklimaat, moedigen cultureel ondernemerschap aan en zorgen voor betaalbare creatieve werk- en presentatieplekken. We koesteren rauwe rafelranden in de stad, waar talent zich kan ontwikkelen. We zorgen voor een breed en divers cultureel aanbod, van, voor en door inwoners, in alle wijken, voor alle portemonnees en met een eigen Eindhovense signatuur. Nieuwe initiatieven krijgen de ruimte om zich te ontwikkelen. Daarmee blijft Eindhoven volop in beweging.

STICHTING CULTUUR EINDHOVEN

  • We hebben vertrouwen in de Stichting Cultuur Eindhoven (SCE), waarbij de gemeenteraad elke vier jaar de kaders vaststelt en de cultuurraad een integrale afweging maakt over het verdelen van de subsidies. Cultuur Eindhoven blijft richting subsidieaanvragers scherp toezien op naleving van de Fair Practice Code en de Code Diversiteit en Inclusie.
  • We verwachten van Cultuur Eindhoven dat zij haar netwerkrol verstevigt en de samenwerking van onze culturele iconen (de basisinstellingen) met makers en kleine initiatieven in de stad nog meer stimuleert. Deze rol is juist nu extra belangrijk: de sector is hard geraakt door corona en het publiek en de opdrachten aan makers zijn niet van vandaag op morgen op het oude niveau terug.
  • Ook heeft Cultuur Eindhoven samen met de gemeente een belangrijke rol in de lobby richting het Rijk en de provincie. Zo proberen we aanspraak te doen op de middelen die het Rijk beschikbaar heeft gesteld voor onder andere cultuurparticipatie en cultuuraanbod voor jongeren.
     

DE GROTE CULTURELE INSTELLINGEN (BASISINFRASTRUCTUUR)

  • We investeren in gezonde culturele basisinstellingen met een brede programmering die voor alle Eindhovenaren toegankelijk is. Deze BIS-instellingen zijn belangrijke pijlers in ons culturele klimaat. We juichen het toe dat er op instellingenniveau intensiever wordt samengewerkt, waar de gezamenlijke visie op de toekomst van cultuur in Eindhoven een mooi voorbeeld van is. We nemen het advies van het culturele veld mee in onze eerstvolgende cultuurvisie.
  • We staan achter de nieuwe ontwikkelvisie van het Muziekgebouw en versterken de rolzuiverheid van de gemeente in de governancestructuur. Net als bij andere culturele instellingen gaat de subsidie aan het Muziekgebouw via de Stichting Cultuur Eindhoven lopen. SCE houdt hiermee zicht op de inhoudelijke programmering, de verbreding van het publiek en een solide bedrijfsvoering. In de volgordelijkheid moet eerst gezorgd worden dat het Muziekgebouw de zaken op orde krijgt. Pas daarna bepalen we of, en zo ja hoe, een eventuele fysieke bundeling van muziekfuncties nodig is.
  • We zien kansen in de opschaling van het Eindhoven Museum als belangrijke versterking van ons culturele voorzieningenaanbod, die een ruimtelijke kwaliteitsimpuls voor Genneper Parken op kan leveren. De definitieve keuze voor de locatie voor VONK zal plaatvinden bij de besluitvorming rondom het bestemmingsplan. Hierbij blijven de eerder gestelde randvoorwaarden en het pakket van eisen leidend. Er is hierbij nadrukkelijk aandacht voor ecologie en parkeren.

CULTUURBUDGET

  • We laten het cultuurbudget en de culturele ruimte meegroeien met onze stad. Dit doen we zowel door zelf bij te dragen, als door het opvoeren van de lobby richting provincie, Rijk en Europa. We stimuleren nieuwe initiatieven, verbreding naar nieuwe doelgroepen, zetten in op meer samenwerking tussen disciplines, nieuwe vormen en experimenten en cultuur in wijken. We houden vast aan de balans van de BIS-middelen versus Snelgeld en programmageld/projectsubsidie zoals vastgesteld door de gemeenteraad in de cultuurbrief 2021-2024.
     

MAKERS

  • We vinden het belangrijk dat er voldoende betaalbare ateliers, expositieruimtes en makerspaces zijn voor beginnende én gevorderde makers/designers, verspreid over de (binnen)stad. We maken kunst en design daarmee ook meer zichtbaar voor inwoners en bezoekers. We onderzoeken hoe we de doorstroom en doorontwikkeling kunnen bevorderen zodat er voldoende ruimte is voor nieuw talent vanuit opleidingen om hen voor onze stad te behouden. Ook onderzoeken we hoe we meer gevestigde culturele ondernemers ruimte en tijd kunnen bieden om met verantwoorde investeringsrisico’s zelf iets op te bouwen.
  • We creëren ook ruimte voor makers en culturele initiatieven in onze nieuwe gebiedsontwikkelingen en in de plinten. Onze typische Eindhovense makers zorgen voor dynamiek, reuring en een bruisende omgeving. We maken een integrale afweging op elke plek: we streven naar een goede mix van functies.
  • We erkennen het belang van ‘rauwe rafelranden’ in een stad als plek waar talent zich kan ontwikkelen. Makers zorgen er voor levendigheid en reuring en geven kleur aan een gebied. De ‘rauwe rafelranden’ van vandaag zijn niet per definitie dezelfde als over 10 jaar. We betrekken de behoefte aan ‘rauwe plekken’ voor de creatieve industrie in onze gemeentebrede aanpak ‘stedelijke en maatschappelijke voorzieningen’.
  • Eindhoven is de stad van technologie en design, de stad van techneuten en makers. De combinatie van disciplines biedt bij uitstek kansen om oplossingen te ontwikkelen voor onze grote maatschappelijke vraagstukken. Designers werken immers vanuit het perspectief van de eindgebruiker en dragen daarmee bij aan (technologische) oplossingen die echt voor mensen werken. Ook neemt het belang van het ‘vertellen van verhalen’ toe bij maatschappelijke vraagstukken. Schrijvers, muzikanten en theatermakers spelen hierin een grote rol. We zorgen dat de creatieve industrie meegenomen wordt in ons economisch (startup) beleid, zodat een sterkere verbinding met het bedrijfsleven wordt gemaakt. We stimuleren opdrachtgeverschap (ook bij de gemeente zelf), creatief ondernemerschap en zetten in op meer samenwerking van bedrijfsleven en overheden met onze creatieve industrie om de maatschappelijke en economische waarde van de sector optimaal te benutten.
     

​​​​​​​CULTUUR VOOR EN DOOR IEDEREEN

  • Cultuur is om van te genieten of zelf te doen, voor ieder wat wils, in de binnenstad en in de wijken en voor iedere portemonnee. Daarom stimuleren we onze BIS-instellingen en makers om initiatieven te ontplooien in buurten en wijken en nemen kinderen deel aan cultuuractiviteiten en -educatie, ook via school.
  • We stimuleren de beschikbaarheid van (repetitie)ruimten voor amateurgezelschappen. Bijvoorbeeld in (maatschappelijk) vastgoed dat op bepaalde uren van de dag leegstaat, zoals scholen, buurthuizen en sportkantines.
  • Gezinnen met geldzorgen kunnen een beroep doen op onze uitgebreide kindregelingen voor contributie, lesgeld of materiaal, zoals dansschoenen of de huur van een instrument. We zijn enthousiast over de Stichting Cultuur Inclusief die, in samenwerking met een groeiend aantal culturele instellingen en donateurs, inwoners met een kleine beurs de mogelijkheid geeft om met flinke korting naar een voorstelling te gaan.
  • We wijzen plekken in de openbare ruimte aan waar kunstenaars, muzikanten en andere cultuurmakers het podium kunnen pakken. Denk aan pleintjes, parken en muren. Ook stimuleren we culturele exposities, cursussen, lezingen en optredens in wijken en buurten en gezamenlijke openstellingen.
  • Vanaf 2019 is met een bijdrage uit de Regio Deal gewerkt aan een ‘Designmuseum voor de toekomst’, een ‘futurelab voor design & technologie’. Dit heeft geresulteerd in ondersteuning vanuit Rijk, provincie en gemeente aan Next Nature Network (NNN) in het Evoluon voor de periode 2020-2024. NNN moet zich nu echt bewijzen en tot wasdom komen als een plek van verwondering, inspiratie en educatie en publiekstrekker voor jong en oud, met oog op opname in de basisinfrastructuur van het Rijk na 2024.
  • We bekijken hoe we het initiatief ‘Hotspot’ mogelijk kunnen maken, bijvoorbeeld via een nieuwe Regio Deal. Parallel zorgen we ook voor ‘satellieten’ in de wijken, zodat ook op buurtniveau krachtig ingezet kan worden op ontmoeting, ontwikkeling en het bestrijden van eenzaamheid en laaggeletterdheid. We zoeken naar de koppeling met bestaande activiteiten en faciliteiten en zetten in op laagdrempelige en toegankelijke bibliotheekfunctie in elk stadsdeel op de plek die zich daarvoor het beste leent, zoals een school of buurthuis.
     

EVENEMENTEN EN UITGAAN

  • We koesteren onze grote toonaangevende en typisch Eindhovense festivals zoals de Dutch Design Week, het STRP festival en GLOW. Zij geven onze stad kleur in binnen- en buitenland en brengen veel inwoners op de been. Maar ook de traditionele evenementen zoals carnaval zijn onderdeel van onze cultuur. Carnaval is een belangrijk feest voor onze stad, dat jong en oud verbindt en waar inwoners uit alle wijken elkaar tegenkomen. We willen carnaval en Eindhovense evenementen versterken en verbreden door nieuwe Eindhovenaren ermee in aanraking te brengen.
  • Eindhoven is een diverse evenementenstad met onder andere de marathon, Emoves, Liberation040 en Ameezing. We faciliteren kleine en grote initiatiefnemers en zorgen ervoor dat de aanvraag van een vergunning soepel en transparant verloopt. Van organisatoren vragen we om hun evenementen duurzaam te ondernemen. Denk aan duurzame energieopwekking en het verkleinen van de plastic afvalberg,
  • We vinden een bruisend nachtleven met culturele en vernieuwende initiatieven belangrijk. Daarbij hebben we oog en oor voor de omwonenden en de leefomgeving. We evalueren de proef met de 24/7 ontheffingen en de ‘verlaatjes’ en bij een positieve evaluatie breiden we dit uit. Als onderdeel van het te herijken horecabeleidsplan ontwikkelen we samen met de stad een visie op een bruisend nachtleven in Eindhoven.
  • We hechten veel waarde aan het onderhouden en behouden van ons (immateriële) erfgoed en monumenten. We waarderen de historie van onze stad en houden hier rekening mee bij ontwikkelingen. We zetten ons in voor een goede bestemming van monumenten en religieus erfgoed om deze gebouwen voor de toekomst te kunnen behouden. We zorgen voor een nieuwe erfgoedverordening en wijzen meer gemeentelijke monumenten en beschermde stadsgezichten aan. We gaan handhaven op de instandhoudingsplicht voor rijks- en gemeentelijke monumenten om zo verpaupering te voorkomen. Met behulp van vele stichtingen en organisaties, waaronder de Gilden, maken we onze geschiedenis meer zichtbaar.
  • In 2022 lopen de huidige erfgoeddoelen af. We komen met nieuwe erfgoeddoelen voor de komende vier jaar. Deze worden in afstemming met diverse erfgoedpartijen in onze stad opgesteld. Samen met de stichtingen en organisaties evalueren we de huidige staat van de belangrijkste erfgoeddoelen, brengen verbeterpotentieel in kaart en maken een plan om dit te realiseren.
  • We blijven ons hard maken om design en technologie meer zichtbaar te maken in de openbare ruimte, bijvoorbeeld door realisatie van het Design District met onder andere de middelen die hiervoor vanuit de eerste Regio Deal zijn vrijgemaakt.
    ​​​​​​​

6.3 Sport en bewegen

Sport en bewegen zijn belangrijk vanwege het plezier dat mensen er aan beleven, maar ook vanwege de maatschappelijke waarde. Voldoende bewegen heeft een grote impact op de mentale en fysieke gezondheid van inwoners. Het zorgt dat mensen vitaal en weerbaar zijn en mee kunnen doen in de samenleving.

Wij willen veel meer Eindhovenaren aan het sporten en bewegen krijgen. Dit moet voor iedereen toegankelijk en betaalbaar zijn. Sport zorgt ook voor ontmoeting en verbinding via de verenigingen en bij evenementen en draagt zo bij aan een bruisende stad waar iets te beleven is. We hechten belang aan de breedtesport én de topsport: ze versterken elkaar. Wij staan daarbij voor een veilig sportklimaat. 

  • We geven uitvoering aan onze sport- en beweegvisie 2021-2025, met daarin vijf ambities:
    1. een leuk, passend en toegankelijk sport- en beweegaanbod voor iedereen zodat steeds meer inwoners zich fit voelen en gezond zijn;
    2. vitale sportverenigingen versterken die samen met andere sport- en beweegaanbieders de sociale cohesie in onze stad, wijken en buurten versterken;
    3. Eindhovenaren van jongs af aan vaardig in bewegen;
    4. ruimte voor iedereen om te sporten en bewegen in onze groeiende stad;
    5. topsport en sportevenementen die inspireren en ons TDK-profiel laten zien.
  • We stimuleren dat kinderen de beweegnorm halen en zo een gezonde leefstijl ontwikkelen. We realiseren dit onder andere via dagelijks naschools sportaanbod via de scholen. We maken hierover afspraken met het onderwijs via de Lokale Educatieve Agenda én met de sportverenigingen voor wie dit een goede manier is om nieuwe leden te werven. Ook hebben we oog voor de inrichting van de openbare ruimte. Deze moet kinderen uitnodigen tot bewegen en spelen.
  • Kinderen van ouders met een laag inkomen helpen we sporten via onze kindregelingen, waarmee lidmaatschap en sportmateriaal kunnen worden betaald. Leerkrachten hebben goed zicht op deze kinderen en daarom zetten we hen in om de kinderen die het nodig hebben te bereiken.
  • We blijven ons inzetten dat alle kinderen zwemvaardig de basisschool verlaten, niet alleen vanuit het oogpunt van bewegen, maar ook in verband met veiligheid.
  • Sporten is niet alleen gezond, het is ook een manier om te ontmoeten en verbinden. De verenigingen in Eindhoven met al hun vrijwilligers vervullen daarin een cruciale rol. Er is lang veel aandacht gegaan naar verenigingen die in zwaar weer verkeren. We willen meer balans: de gemeente is er ook voor verenigingen die hun zaakjes goed op orde hebben. Er moet een vitaliteitsfonds komen voor vitale sportverenigingen. Vitale verenigingen en goede ideeën verdienen extra financiële steun uit dit fonds. We stimuleren verenigingen om hun accommodaties te verduurzamen.
  • Veel mensen sporten en bewegen individueel, vaak buiten. Dat willen we nog meer stimuleren, bijvoorbeeld met het uitzetten van hardlooproutes, goede wandelpaden, (urban) sportvoorzieningen en buitenfitnesstoestellen in de parken. Bij de inrichting van de openbare ruimte houden we daar rekening mee. We verkennen hoe de sportparken ook overdag opengesteld kunnen worden voor een breder publiek.
  • Ook hebben we specifiek aandacht voor ouderen. Het is belangrijk dat zij langer vitaal zijn en daarmee regie kunnen houden op hun eigen leven. We willen vanuit de sportregisseurs een speciale ‘beweegregisseur’ voor ouderen aanstellen, die in overleg met sportaanbieders zowel een sterk digitaal als fysiek beweegaanbod voor onze ouderen over de hele stad uitrolt.
  • We blijven ons ook de komende periode inzetten om proactief topsportevenementen naar Eindhoven te halen, met name op onze kernsporten: voetbal, urban, hockey, zwemmen.
  • PSV en FC Eindhoven maken onderdeel uit van de identiteit van onze stad. PSV draagt met de PSV foundation bij aan de veerkracht van Eindhoven. Ook FC Eindhoven zet zich maatschappelijk in voor de stad. We starten een structureel periodiek overleg met beide verenigingen om verdere ambities op sociaal-maatschappelijk, economisch en ruimtelijk vlak te verkennen.
  • We zorgen voor een veilig en inclusief sportklimaat. We maken afspraken met sportverenigingen om het schelden en onheus bejegenen van scheidsrechters en sporters tegen te gaan. Respect voor elkaar en plezier in de sport moeten centraal staan. We helpen verenigingen met het bereiken van een brede doelgroep.


     

Stel je vraag