Bestuursakkoord 2022/2026 - Hoofdstuk 5

Fijne en veilige woonwijken waar buren elkaar kennen.

5.1 Wijken en buurten

In onze groeiende stad is het belangrijk dat iedereen zich thuis voelt en blijft voelen. Dat betekent prettig wonen in een schone, veilige en voor iedereen toegankelijke buurt, met groen op vijf minuten loopafstand en genoeg bankjes, ontmoetings-, sport- en speelplekken. Met voldoende winkels, laagdrempelige activiteiten en zorg nabij, waar inwoners naar elkaar omkijken. We willen de sociale cohesie en veerkracht in de wijken verbeteren. Daarmee creëren we verbinding en gaan we polarisatie tegen.

Het is belangrijk dat Eindhovenaren voelen dat de gemeente er voor ze is. Dat ze hun contactpersonen in de wijk kennen of weten te vinden. En dat er iets wordt gedaan met de signalen en ideeën van buurtbewoners. Onze stad kent een aantal kwetsbare gebieden, die extra aandacht verdienen. De gemeente moet overal en zéker in die wijken een zichtbare, herkenbare en betrouwbare partner zijn.

Om de wijkenaanpak meer focus te geven, stelt dit college een stadsgezant aan. De PvdA draagt hiervoor Angelique Bellemakers voor. Angelique gaat aan de slag met de verbetering en doorontwikkeling van het gebiedsgericht werken in Eindhoven en ziet toe op de uitvoering. Dit start in de drie focusgebieden, maar het doel is om de aanpak over de stad uit te rollen. Bestuurlijk valt de stadsgezant binnen de portefeuille van haar partijgenoot in het college.

Angelique Bellemakers (PvdA)
Stadsgezant Doorbraak wijkgericht werken

Iedere wijk en buurt heeft eigen wensen, behoeften en kansen. De ene wijk heeft meer uitdagingen dan de andere. Zo zijn er gebieden waar de leefbaarheid sterk verbeterd moet worden, en andere gebieden waar de kwaliteit behouden moet blijven. Als gemeente zijn we zichtbaar in álle wijken en koesteren we de eigenheid van onze stadsdelen. Maar per wijk kijken we wat nodig is. Daarbij ligt de focus op gebieden met veel sociale problematiek; we investeren waar dat het hardst nodig is.

Niemand kent de omstandigheden, problemen én mogelijke oplossingen beter dan de inwoners zelf. Daarom krijgen inwoners meer invloed in hun buurt, bijvoorbeeld met buurtbudgetten, en faciliteren we initiatieven uit de buurt. Organisaties die naast de inwoners staan gaan we versterken. We hebben ook aandacht voor de kleinere problemen in de wijk. We verbeteren onze communicatie, zorgen voor korte lijnen en verbinden sociale aspecten met ruimtelijke ontwikkeling en veiligheid.

Om preventie handen en voeten te geven in de wijk, zetten we stevig in op gezondheid en de aanpak van eenzaamheid. Maar ook op veiligheid, omdat voorkomen van criminaliteit de beste misdaadbestrijding is. Een goed netwerk van onderwijs, zorg, jongerenwerkers, wijk-GGD’ers, wijkagenten en een stevige sociale basis zijn daarvoor cruciaal.

We doen dit om te bereiken dat inwoners samen leven, met oog voor elkaar.

GEBIEDSGERICHT WERKEN

  • We werken vanuit het perspectief van de wijk. Integraal gebiedsgericht werken hanteren wij daarom als uitgangspunt voor de hele stad. Dat betekent dat wij dwars door de organisatie heen werken en in gezamenlijkheid kijken wat nodig is. De opgave in de wijk en de complexiteit hiervan is leidend voor de wijze waarop de gebiedsgerichte aanpak wordt georganiseerd. Daarbij hebben we oog voor de hele stad, dus álle wijken. De inwoners en partijen in de wijk bepalen in grote mate zelf wat op de agenda staat en de gemeente faciliteert initiatieven.
  • Daar bovenop kennen we in de stad gebieden die een bijzondere of speciale aanpak nodig hebben; wijken met complexe, meervoudige opgaven die vragen om stevige gemeentelijke regie, vaak meerjarig. Dat vraagt om een doorbraakaanpak waarbij de opgaven in het gebied centraal staan en we de inwoners nadrukkelijk betrekken. Eén van die focusgebieden is Woensel Zuid, waar we al stappen hebben gezet om te komen tot een Pact met de partners in het gebied, en waar we aan de slag kunnen met de middelen uit het Volkshuisvestingsfonds. Het Rijk heeft Woensel Zuid óók aangewezen als focusgebied, wat een haakje biedt voor meer rijksmiddelen voor leefbaarheid en veiligheid. We wijzen naast Woensel Zuid in ieder geval nog twee andere focusgebieden aan: Doornakkers en Bennekel.
  • We verankeren gebiedsgericht werken beter in de organisatie, om meer slagkracht te organiseren en maatwerk te leveren. Dat vraagt om collegiaal bestuur dat eenduidige opdrachten geeft. Verder werken we aan meer zichtbaarheid en aanspreekbaarheid in de wijk, dichtbij de inwoner. We intensiveren onze aanpak met wijkbudgetten die gericht kunnen worden ingezet, om onze actiegerichtheid en wendbaarheid te vergroten en direct te kunnen inspelen op realisatie van initiatieven uit de wijk. Waar mogelijk gaan we budgetten voor inzet in de wijk ontschotten.
     

INWONERSPARTICIPATIE

  • In alle wijken is er ruimte voor inspraak en participatie van inwoners en ondernemers, waarbij we extra aandacht hebben voor de jeugd die we vaak minder weten te bereiken. We betrekken en informeren inwoners vanaf het begin actief bij plannen die hun directe leefomgeving raken. Inwoners(organisaties) krijgen de kans om meer betrokken te zijn en we benutten de kracht van de wijk.
  • De gemeente maakt inzichtelijk wat ze met de inbreng van de omgeving doet en weegt dit gemotiveerd mee in de besluitvorming. We kiezen daarbij voor een lichte vorm; geen zware administratieve processen of juridisering. Communicatie en verwachtingsmanagement zijn essentieel.
  • We stimuleren inwonersparticipatie en -initiatieven. Een goede afspiegeling van de wijk is hierbij belangrijk. Met loting of via professionals die naast de inwoners staan, proberen we ook inwoners die zich minder kunnen laten horen een stem te geven. Om inwonersparticipatie te stimuleren denken we aan instrumenten zoals de wijkbegroting en de wijkagenda.
     

Verkiezingsprogramma Forum voor Democratie: "Wij willen burgers raadplegen over en betrekken bij lokale problematiek."
 

INTENSIVEREN NETWERK EN AANSPREEKPUNTEN IN DE WIJK

  • We zorgen voor toegankelijke, zichtbare en herkenbare aanspreekpunten in de wijk, met o.a. wijk-GGD’ers, jongerenwerkers, de verbinders en BOA’s. We zetten in op een goed netwerk rondom onderwijs, (informele) zorg, jongeren en veiligheid. We kijken per inwoner welke route naar hulp het beste werkt.
  • De inzet van wijk-GGD’ers in Woensel Zuid en Gestel is heel effectief gebleken. We breiden daarom het aantal wijk-GGD’ers uit, te starten in de meest kwetsbare wijken.
  • Vrijwilligers in de wijk zijn belangrijk. We zorgen voor een toekomstbestendig gemeentelijk vrijwilligersbeleid, met oog voor de positie, waardering en ondersteuning van vrijwilligers en organisaties. ▪ Om problemen aan de voorkant op te vangen en escalatie te voorkomen, willen we meer BOA’s in de wijk. Deze BOA’s zijn inzetbaar op een breed palet aan thema’s zoals woonoverlast, verkeersonveiligheid en milieudelicten (waaronder bijzetafval). Daarnaast blijven we het Rijk vragen om meer wijkagenten, zodat de wijkagenten en de BOA’s weer onderdeel uitmaken van het straatbeeld, direct aanspreekbaar zijn en daarmee ook het veiligheidsgevoel wordt vergroot.
  • In lijn met onze lobby blijven we pleiten dat geld dat justitie afpakt van criminelen terug geïnvesteerd wordt in onze wijken. Op die manier zien inwoners dat crimineel geld wordt teruggeven aan de samenleving en verhogen we de meldingsbereidheid bij inwoners.
     

VOORZIENINGEN EN ACTIVITEITEN

  • We willen ontmoeting en verbinding in de wijk stimuleren. Daarvoor zetten we vastgoed zoals buurthuizen en sportkantines slim in voor maatschappelijke doelen, waarbij functies vermengd worden (zoals een zorgfunctie, hulploket, bibliotheek en/of een plek voor makers). We verkennen mogelijkheden om de sociale opdracht aan buurthuizen te versterken.
  • We zorgen ervoor dat ieder stadsdeel een bibliotheekvoorziening heeft. Dit kan betekenen dat de nieuwe stijl stadsdeelbibliotheken in een school, buurthuis, sportclub of winkelcentrum gevestigd worden. Daarnaast wordt de bibliotheekfunctie doorontwikkeld voor activiteiten gericht op eenzaamheid, laaggeletterdheid, taal, digivaardigheid en mediawijsheid, voor alle inwoners in de wijk.
  • We maken het gemakkelijker voor inwoners om iets te organiseren. Zo vereenvoudigen we bijvoorbeeld het proces voor initiatiefnemers van een evenement(je) in de wijk; waar mogelijk voldoet een melding in plaats van een vergunning. Verbindende activiteiten in de buurt, zoals een buurtbarbecue of straatfeest, blijven we subsidiëren of faciliteren.
  • Afhankelijk van wat speelt in de wijk, gaan we gericht en op een laagdrempelige manier voorzieningen of activiteiten ondersteunen. Bijvoorbeeld het samen met de buurt of de school organiseren van een gezond ontbijt of lunch voor kinderen die dat thuis niet altijd krijgen.
  • We dragen samen de opgaven van de grote stad. Waar we nu nog teveel concentratie zien in kwetsbare wijken, gaan we de maatschappelijke opvang beter verspreiden over de stad.
  • We werken actief aan de transformatie van wijkwinkelcentra, zodat we met functievermenging levendigheid creëren of behouden in onze wijken en leegstand voorkomen.
  • We schenken in de openbare ruimte extra aandacht aan sport en beweging, met beweegvoorzieningen, speeltuinen, fiets- hardloop- en urban sportroutes voor alle leeftijden. We zorgen ervoor dat die voor iedereen toegankelijk zijn. We investeren in ons straatmeubilair door het plaatsen van extra bankjes, waarmee we ontmoeting stimuleren en jong en oud prettig buiten in de wijk kunnen verblijven.
  • Samen met de buurt pakken we groenarme wijken aan. Hierbij hebben we nadrukkelijk aandacht voor het stimuleren van sociale cohesie, gezonde leefomgeving en biodiversiteit.
  • Met het volwaardig inrichten van straten als 30km straat ontstaat weer ruimte voor ontmoeten, beleven en spelen. En kunnen we ze vergroenen en klimaatadaptief maken. We starten een pilot met speelstraten rondom scholen waar het gemotoriseerd verkeer niet langer welkom is. Hiermee verbeteren we de leefbaarheid en veiligheid rondom scholen en vergroten we de mogelijkheden voor kinderen om zelfstandig naar school toe te gaan.
  • Culturele instellingen vragen we om (samen) het aanbod dichterbij de inwoners te brengen. In wijkvoorzieningen en op aangewezen plekken in de openbare ruimte stimuleren we kunst, cultuur en makers.
  • Er lopen diverse aanpakken rondom plaagdierbestrijding. Deze worden geëvalueerd en bij positief resultaat zoeken we naar een manier om die te borgen in het lopende beleid.
     

Verkiezingsprogramma VVD: "In winkelcentra in de wijken (zoals Woensel en Kastelenplein) is veel leegstand en hier moet iets gebeuren. De VVD wil daar woningbouw toevoegen om te voorkomen dat die winkelcentra verder achteruitgaan."
 

5.2 Veiligheid

Een veilige stad is de basis om fijn te kunnen leven, wonen en werken. Samen met onze veiligheidspartners maken wij ons hier hard voor. Het voorkomen van criminaliteit is de beste misdaadbestrijding. We grijpen wel stevig in als zaken uit de hand lopen. Er moet een goede balans zijn tussen preventie en repressie.

Als vijfde stad van het land heeft Eindhoven te maken met grootstedelijke veiligheidsvraagstukken. Denk aan de toenemende invloed van de georganiseerde criminaliteit en de effecten daarvan in onze stad, wijken en buurten. Bedreigingen, malafide ondernemers, vastgoedeigenaren en verhuurders en criminele afrekeningen op straat ontwrichten de samenleving. De georganiseerde criminaliteit raakt ook direct onze inwoners, in het bijzonder in de kwetsbare wijken waar jongeren met weinig perspectief geronseld worden om geld te verdienen met illegale klusjes. Leegstand (spookwoningen) kan een voedingsbodem zijn voor malafide praktijken.

Ook wordt steeds meer inzet van gemeenten gevraagd op het thema ‘zorg en veiligheid’. Het landelijke GGZ-beleid is erop gericht om kwetsbare inwoners zoveel mogelijk in de wijken te laten wonen en niet op te vangen in speciale voorzieningen. Een klein aandeel van deze inwoners met complexe multiproblematiek op het snijvlak van zorg en veiligheid veroorzaakt overlast. Daarnaast hebben personen met een kwetsbare uitgangspositie een grotere kans om dader of slachtoffer te worden van criminaliteit. Repressie is soms nodig, maar preventie is minstens zo belangrijk.

We willen een weerbare samenleving zijn, criminaliteit voorkomen en zorgen dat alle inwoners zich veilig voelen in de stad en in hun wijk. Iedereen moet het gevoel hebben dat de politie en de BOA’s er voor hen zijn.

  • We leggen in de tweede helft van 2022 een nieuw beleidskader veiligheid 2023-2026 ter besluitvorming aan de gemeenteraad voor. We stellen de prioriteiten in dit nieuwe beleidskader in afstemming met de gemeenteraad vast, gebruikmakend van een nieuwe methodiek met ‘levende data’ (actuele veiligheidscijfers). Deze geven continu voeding om samen met stakeholders in de stad te kunnen handelen. Ons nieuwe beleidskader geeft daardoor meer ruimte voor tussentijdse aanpassingen, als antwoord op actuele en dynamische veiligheidsontwikkelingen in de stad.
  • We blijven samen met onze partners (G4, Bureau Regioburgemeesters, Politie, Openbaar Ministerie) lobbyen voor meer politiecapaciteit, specifiek meer agenten in de wijk, en voor meer (structurele) middelen voor de aanpak van georganiseerde criminaliteit.
  • Ook blijven we ons inzetten om binnen de kaders van de AVG en binnen ons ethisch waardenkader meer informatiedeling mogelijk te maken zodat beter kan worden samengewerkt tussen de verschillende partners en domeinen.
  • We maken ons hard voor betere hulp voor mensen die uit een penitentiaire inrichting komen, zodat terugval in de criminaliteit voorkomen wordt.
  • De afdeling Veiligheid gaat een cluster gebiedsgericht werken inrichten8 om directer te participeren in specifieke ontwikkelingen die zich in de wijken voordoen. Het doel is om in samenwerking met het ruimtelijk domein en het sociaal domein tot een effectieve gebiedsgerichte aanpak te komen.
  • In complexe casussen op het snijvlak van zorg en veiligheid is vaak inzet nodig vanuit verschillende partners (woningcorporaties, politie, zorgverleners, gemeente) om in samenhang de juiste dingen te kunnen doen. We zetten ons in, en verwachten ook van alle partners, dat binnen de kaders van de AVG en ons ethisch waardenkader gebruik gemaakt wordt van de mogelijkheden die er zijn om de nodige informatie te delen. Verder zetten we in op meer wijk-GGD’ers waar dat nodig is en hebben we aandacht voor de veiligheid achter de voordeur.
  • Om jongeren uit de criminaliteit te houden en perspectief te bieden intensiveren we de gebiedsgerichte en samenhangende aanpak met het jongerenwerk (via het sociaal domein) en ontwikkelen we de BOTOC-projecten (Brede Offensief Tegen georganiseerde Criminaliteit) door. We zetten vol in op de middelen die het Rijk hiervoor vrijmaakt.
  • Uit onderzoek van het CBS blijkt dat twee op de drie vrouwen in de leeftijd van 12 tot 25 jaar weleens lastig zijn gevallen op straat. Maar ook anderen overkomt dit, en niet alleen op straat. In het veiligheidsbeleid hebben we aandacht voor het tegengaan van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag en straatintimidatie. Dit is erg belangrijk voor de veiligheid van inwoners.
  • We continueren de praktische ondersteuning aan (nieuwe) buurtpreventieteams9 en helpen hen waar nodig met stappenplannen, materialen en eventueel subsidie.
  • We vinden het belangrijk dat inwoners weten welke wijkagent of BOA voor hun wijk verantwoordelijk is en zorgen dat dit goed gecommuniceerd wordt. Zij moeten zichtbaar en aanspreekbaar zijn. We zetten in op het voorkomen van teveel wisselingen.
  • We verhogen het aantal BOA’s om buurten zichtbaar veilig en leefbaar te houden, ook na 23.00 uur. We zetten scanauto’s in om te controleren of er parkeerbelasting is betaald.
  • Het bestuurlijk interventieteam (BITE) moet vaker worden ingezet om ondermijningszaken criminaliteit en woningoverlast aan te pakken.

8 Zie ook verkiezingsprogramma VVD
9 Zie ook verkiezingsprogramma Forum voor Democratie9 Zie ook verkiezingsprogramma Forum voor Democratie

 

Stel je vraag